1èra Guèrra mondiala

Leiçon d'Istòria 3ena

La Primièra Guèrra mondiala: cap a una guèrra totala

Introduccion:

En seguida de l'assassinat de l'eiretièr de l'Empèri austro-ongrés a Sarajevo lo 28 de junh de 1914, las grandas poténcias europèas dintran en guèrra. Aquel conflicte, de'n primièr europèu puèi mondial, s'afirma lèu coma una guèrra novèla. Dins las trencadas, los soldats subisson nafraduras jornalièras e combats d'una violéncia granda; a l'endarrièr, los civils son actors e victimas de la guèrra. La Primièra Guèrra mondiala es una guèrra totala. L'Euròpa, que viu un tremoladís revolucionari dempuèi 1917, sortís prigondament trasformada del conflicte.

Problematica:

Per qué la Primièra Guèrra mondiala trasformada grandament la societat europèa ente 1914 e 1918?

Dorsièr 1: La guèrra de las trencadas: l'exemple de Verdun (1916)

Aprèp l'escac de la guèrra de movement a la fin de 1914, un tipe novèl de guèrra apareis: la guèrra de posicion. Los soldats s'entèrran dins las trencadas e las armadas s'aflaquisson dins d'ofensivas murtrièras que capitan pas a traucar las linhas enemigas. Los peluts vivon dins de condicions òrras e menan combats d'una violéncia granda. Aital mai de 163 000 soldats franceses e 143 000 alemands son tuats pendent la batèsta de Verdun que se debana entre febrièr e decembre 1916.

Dorsièr 2: Lo genocidi armenians (1915-1916)

Al sègle XIX, mai de dos milions d'Armenians vivon dins l'Empèri ottoman. Subisson discriminacions e son victimas d'un fum de chaples. Dintrat en guèrra tre 1914 del costat dels Empèris centrals, l'Empèri ottoman subís revèrses militars e la minoritat armeniana es acusada de traïr al profièch de l'enemic rus. Lo govèrn, senhorejat pels Joves-Turcs, decidís alara lor deportacion e lo chaple entre 1915 e julh 1916, en far mai d'un milions de victimas.

Dorsièr 3: Las revolucions russas: 1917

Pendent la guèrra , lo comol de desfachas e las dificultats de la vida quotidiana amplifican las tendesons politicas e economicas que travèrsan l'Empèri rus dempuèi la debuta del sègle. L'emperaire, lo tsar Nicolas II, es capvirat en febrièr 1917. Pasmens, lo novèl govèrn, que causís de perseguir la guèrra, capita pas de s'afirmar. Los bolchevics de Lenina montan en poténcia, prenon lo poder a la revolucion d'octòbre de 1917 e instauran un regimi comunista.

Leiçon: La Primièra Guèrra mondiala: una guèrra totala

A/ Las grandas fasas d'un conflicte mondial:

Aprèp lo murtre de Francés- Ferdinand d'Austria a Sarejevo, lo 28 de junh de 1914, los paises europèus, preses a un nacionalisme exacerbat, son preses dins un engranatge diplomatic que mena tre agost de 1914 a una guèrra europèa opausan l'Entenda (França, Reialme Unit, Russia) als empèris alemand e austro-ongrés. Lo conflicte s'alarga pauc a pauc (doc 2). L'Empèri ottoman rejunh los Empèris centrals tre novembre 1914, e l'Itàlia s'engatja del costat de l'Entenda en 1915. La participacion de las colonias e britanicas balha una dimension mondiala al conflicte tre 1914.

Aprèp l'escac de la guèrra de movement, las armadas s'engatjan dins una guèrra de posicion. Enterradas dins de trencadas (dorsièr 1), ensajan de bada (sens capitar) de traucar lo front advèrse.

L'annada 1917 marca un cambiament amb la dintrada en guèrra dels Estats-Units, e lo retirament de la Russia aprèp la revolucion bolchevica. A la prima de 1918, l'Alemanha ensaja una darrièra e granda ofensiva, mas l'Entenda contra-ataca pendent l'estiu e empòrta la victòria al mens de novembre de 1918.

B/ Una violéncia de massa:

Los Estats menan una mobilizacion militara coma jamai. De desenats de milions de soldats son engatjats dins lo conflicte en Euròpa. La poténcia de fuòc e la capacitat de destruccion de las armas industrialas (canons, mitralhièras, gases) se son considerablament augmentadas e engimbran pèrdas massivas.

Las condicions d'existéncia son fòrça dificilas dins las trencadas. Los soldats vivon dins lo fresc e la fanga., coneisson la talent e devon suportar l'orror dels combats.

Dins las zònas ocupadas, la guèrra pertòca durament los civils, que devon suportar las restriccions, las requisicions e violéncias (dorsièr 100%web); dins l'Empèri otoman, los Armenians son victimas d'un genocidi (dorsièr 2).

C/ La mobilizacion de las populacions civilas:

Los Estats menan una guèrra totala. Una economia de guèrra se bota en plaça e lo racionament dels productes alimentaris es instaurada (doc1). Las usinas son transformadas dins la produccion de material de guèrra, e, sus las cadenas de montatge, coma per las òbras agricòlas, las femnas remplaçan los òmes mobilizats (doc2). Se recruta tanben d'obrièrs dins las colonias.

Per finançar la guèrra, los impòstes son augmentats e l'esparnha dels ciutadans es sollicitada a l'escasença d'emprunts de guèrra bèls (doc3). Los Estats emplegan la propaganda e la censura per aparar lo moral de las populacions (doc4).

La guèrra jos-marina alemanda e lo blocatge naval britanic a per tòca d'asfixiar l'economia de l'enemic.

---