Lei?on 1?ra Gu?rra mondiala

La Gu?rra de 1914 ? 1918

1/ L'Eur?pa en 1914:

Los pa?sses se mesfisan de l'Alemanha que pren de mai en mai de pla?a. En' aquel moment l'Eur?pa baileja lo monde : La Fran?a e lo R.U. Son los dos pa?sses colonisators. L'Alemanha voldri? ela tanben espandir son domani.

Los pa?sses son ligats per tractats. I a la Tripla Aligan?a que recampa l'Alemanha e l'Austria Ongria e l'It?lia e de l'altre costat la Tripla Entenda que recampa la Fran?a, lo R.U. e la Russia.


2/ La dintrada en Gu?rra de 14-18:

Lo 28 de junh de 1914 l'Arquiduc d'Austria-Ongria es assassinat per un Serba. L'Austria-Ongria declara la Gu?rra a la Serbia lo 28 de julh. Per lo j?c de las aligan?as, l'Eur?pa tota dintra en gu?rra. Totes los pa?sses partisson en gu?rra ?contents? coma se vei dins los films d'archiu amb la parten?a dels soldats dins las garas.

3/ Lo debanar:
La gu?rra se descopa en tres partidas.

• A/ La gu?rra de movement
  • L'Alemanha ataca sul front de l'Oest en passar per la Belgica, camina l?u, dins lo N?rd de Fran?a, se sarra de Paris, son arrestats a la batalha de la Marna (epis?di dels taxis).
  • (Daissar de pla?a per pegar una illustracion dels taxis de la Marna)

Aquel temps dura fins a la debuta de 1915. Es a notar que los franceses son vestits amb unif?rmes pas adaptats que las cal?as son rojas e an sonque de casquetas en lu?c d'un casc.
Las doas armadas fan la correguda a la mar d'un costat e de l'altra fins a la Soissa. Cadun ensaja de prene l'altra al rev?rs.

• B/ La gu?rra de posicion
  • Las armadas s'enterran cap a cap dins de trencadas. Las condicions de vida al front son terriblas : manca d'igi?na, las malauti?s, la m?rt, las bast?stas murtri?ras que lo terrenc ganhat un jorn es perdut lo l'endeman. Las armas nov?las coma los gases o los lan?a-fu?cs. La bat?sta de Verdun en 1916 n'es l'exemple o del ?Chemin des dames?.

• (image de las trencadas)
• C/ La gu?rra de movement (mar? de 1918)
  • Las explicas se tr?ban dins la dintrada en gu?rra dels Estats-Units (1917) e la sortida de la gu?rra de la Russia (tractat de patz mar? 1918).

Los E.U. sostenon economicament la Fran?a e lo R.U., l'Alemanha ataca los bat?ls americans amb de sotamarins (U-boot). Los russes arrestan la gu?rra que lo gov?rn a cambiat, an viscut la revolucion proletariana. Los alemands esp?ran amb sas tropas de l'Est retiradas, ganhar lo front de l'Oest abans l'arribada granda dels americans.
Los aligats avan?an amb una arma nov?la qu'es lo tank. L'Armistici es signat lo 11 de novembre a 11h. (11-11-11).

• (image de la signatura de l'armistici o de l'arribada dels tanks sul camp de batalha).

4/ Una gu?rra totala:

• A/ Una gu?rra mondiala:

Pel j?c de las aligan?as, apr?p l'assassinat de l'archiduc d'Austria-Ongria lo 28 de junh de 1914, los paises europ?us dintran l'un apr?p l'altre en gu?rra. En 1917 los Estats-Units dintran en gu?rra e la Russia se retira en mar?1918.

• B/ L'economia tota per la gu?rra:

Los paises mobilizan tota lor economia, industria agricultura per far la gu?rra. Las femnas rempla?an los ?mes dins totes los trabalhs. Los pa?ses an de besonh d'argent, la finan?a es consacrada tanben a la gu?rra. (de pegar l'aficha vol?m d'?r).

• C/ Mobilisacion de totas e totes e subretot dels esperits:

Se cal batre sul front, l'endarri?r sosten e l'Estat contrar?tla los esperits per la propaganda e per la censura.

5/ Las consequ?ncias:

• A/ Consequ?ncias politicas:

L'Emp?ri alemand es diminusit en territ?ri e deven una Republica. L'Emp?ri Austro-Ongr?s desepareis, pa?ses nov?ls naisson en seguir lo vejaire del president american Wilson que defend lo principi que los p?bles an lo drech de dispausar d'eles meteis.
Es lo tractat de Versalhas en 1919. L'Alemanha es acusada d'?sser la responsabla e d?u pagar reparacions financi?ras. D?u dimunisir son armada a 100 000 ?mes.
Per garantir la patz la SDN es creada. (Societat Des Nations).

• B/ Consequ?ncias umanas:

Lo bilan? es catastrofic. 9 milions de m?rts. 6 milions d'invalides (andicapats). De milions de femnas solas, d'enfants que vendr?n pas. Una baissa de populacion e donc d'energia pels paises europ?us.

• C/ Consequ?ncias economicas:

L'Eur?pa es aroinada. Los Estats se son endeutats per far la gu?rra. I agu?t de destruccions grandas de vilas e de mejans de produccions.

• Los Estats organizan lo culte de la remembran?a (souvenir). Es lo soldat desconegut ( cercar image dejos l'arc de triomfe). Lo 11 de novembre es devengut un jorn feriat en mem?ria de totes los m?rts d'aquela gu?rra.

• Dos elements de ret?ner:

consequ?ncia: la Revolucion Russa que mena lo comunisme
1915 lo genocidi armenian dins l'emp?ri ottoman.

---