T?xte de F.L.

• Istoria Occitan.

• La lettra.

??La d?buta de mon istoria commen?a lo 18 mai de 1940.
Era del temps ont ?ri a estudiar. A 17 ans, d?viai trapar un trabalh a costat per adjudar mon paire e ma maire.
Aquel, dins la jornalet de mon paire, i avi? d?escrich?: ??La Fran?a en gu?rra , u?i i agu?ri los primi?rs bombardaments, omes,joves, vielhs, anem, totes contra Hitler.??
Mon paire er? invalide. Del cop, ai compr?s que mon devers ?ra de i anar a sa pla?a. Las personnas de mon village pensavan que la gu?rra anava durar qualques meses. Dins lo village,?i avi? for?a tristessa.

Lo jorn del d?part, tot lo monde plorava. Digu?ri adieu a mon paire, a ma maire a ma pichota sorre, pu?i partigu?ri.
Ai fach un for?a grand viatge avant d?arribar al l?endrech per me battre. Mas ?ri fi?r de devesar mon pais.

Ai compr?s for?a l?u que la gu?rre ?ra sans pietat. Amb una armadure trop granda, una arma a la man, mon porta bonhnor de l?altra, devi?i tirar sus los Allemands, a la debuta, capit?ri pas de tirar,avi?i trop?paur, mas un ome me diguet que devi?i pas aveire de pietat. Las personnas ?ron jos la quich, jos l?esglasiament de la situacion. I?u, las larmas als u?lhs, ?ri a tirar sus los?adversaris. La nu?it ?ra?orre, capitavi pas de dormir, dins la?fanga amb los pesolhs, los rats, trap?ri pas lo confort. Fagu?ri la coneissan?a d?un jove de mon age. Se sonava Jonh.
A dos, la situacion ?ra mai asida. Un jorn, av?m parlat de nostre passat?:
??_Tu, Jonh, avant de venir qui, fasi?s que??

• _ I?u?? Oh..Mon paire es estat lo proprietari d?un for?a grand ostal. Alara ai tot agut quora mon paire morrigu?t. Ma maire morrigu?t a ma naisan?a, alara ?ri tot sol, mas ara, pas mai res a de l?importancia. E tu??

_I?u?? ?ri a estudiar. E a costat de mas estudas, avi?i un trabalh per adjudar mon paire e ma maire per l?argent. Dev?m pas dire que res a de l?importancia, an?m capitar aqu?le gu?rra. Podraras tornar dins ton ostal e i?u amb ma familia.
_Es vertat, mas sabi pas se ai pro de coratge per subrepojar la mort.
_Tot ven de la volontat, l?esper far viure.
_Oc? An?m, lo devers nos sonna.??

El e i?u, a tugar los allemands, sans l?agach concret ? La mort ?ra procha.
Effectivament, una balla toqu?ra Jonh. Sul cop, me despen?ri sus mon amic, e li digu?ri de pas me daissar solet. Jonh dubrigu?t los u?lhs e digu?t?:
??_Soi d?solat. Podi te demandar una causa??
_Oc?!
_Subrevivas per i?u. ! Adieu camarade. ?



Jonh partigu?t l?u.Ara, ?ri vertadi?rament solet.
Ai fach espr?s de me plagar per anar me far soniar.
Soi tornat a Paris lo 9 agost 1944 per de que ?ri trop plagar.
E 7 jorn mai tard i agu?ri lo desfilat de la Liberacion. La gloria dels alliats e la fin del regimi de vichi.
Vaqui mon istoria, escribi aquela lettra per que que ma traversada dins l?esglasi demora gravada a jamai dins un papi?r. Sabi pas cossi ma vida va contuniar mas ai compres que, un cop la mort lifiada, ves?m la vida d?un autra m?na.??



Arthur Terrier.

---