Wiki dels collegians e dels liceans de Leon Còrdas

Claudi Alranq

Raphaël

Claudi Alranq es nascut en 1947 a Beziers. Es Autor, Contaires comedian e mettor en scena. Cercaire dins lo domani de l'ethnoscenologia a fondat en 2000 la licença professionnala "Actor Sud". Es tambe lo fondator del Theatre de la carriera en 1968 a Pezenas.
Es un batailhor infatigable per la reconnaissença del theatre meridional (en occitan).
a creat una cincantena d'obres, al contact de l'actualitat locala o internacionala.
Uei, trabalha amb lo theatre de la Rampa, A montpelhiès.

Extrach de texte

Joan L'an près

une voix rapporte les propos de Joan qui conte son histoire chemin faisant à un baron :

Un senhor de la Vaunatge, en se retirant un jorn a son castèl, ausiguèt a dos-cents passes davant el, un òme que s'escanava en cantant, e en repetant a tot moment, "la bòna aventura, ò gué ! la bòna aventura ...

Vos dirai, Monsur, que soi nascut a Solòrgues, non pas d'una grand, grand familha, se volètz, mas pro passabla per l'endrech.

Mès, Monsur, jamai, s'es vist, ni se veirà dins Solòrgues, una nòça despensièra coma seguèt aquela. [...] Jujatz, Monsur, se los qu'èran convidats deguèron patir : dison que partiguèt a taula doas grandas olas de farinetas, doas bèlas merluças cuòchas sus lo grilh, una plena gauda de granolhas, un cat de mar que pesava nòu liura, mièja-dotzena d'agaças ; un bon parelh de corpatasses, que viravan a la bròcha ambe un rainard que lo caçaire de la Boissièra i aviá pas mens vendut de dotze sòus sens la pèl ; es verai qu'èra una bèla pèça e un fin morcèl.


Tas nipas ? li respondèt el [...] tot aquò si trobará. Ma maire estonada de sa mina, e de l'entendre parlar gavach contra sa costuma: _De que dises tu, si trobará ? li repliquèt, cossí me parlas aquí ? Si trobará ben donc... _O ! que si fará, se Dieu plait, ajustèt mon paire. _Si fará ! si trobará ! li cridèt ela, en lo contrafasent, maudit gavòt, carravirat que tu siás ! Sabes ben que tot se trobarà se m'o rendes..."


La maire d'un garçon [...] lo tirèt per la mancha e i diguèt : _ Vèni baug ! Pardí, vau ben la penada se tant escaufar per de mòrts de fam [...] Ma grand, qu'ausiguèt aquel compliment, ven sus la pòrta, dins l'acotratge que sabètz, e se met a dire fierament a la mandra qu'aviá parlat ambe tant d'insoléncia : _Aprenetz, conilha, que de mòrts de fam coma nautres son de milòrds per de pesolhoses de vòtra espèça


Enfants, i diguèt, las grandas despènsas qu'avètz fach a vòstre maridatge, an malament desrenjat vòstra fortuna, e lo produit dau mestièr que fasètz seriá pas sufisent per vos faire anar segon vòstre estat. Vos conselhe, entrement que sètz joines, de faire un fons de çò qu'avètz, e de donar dins lo comèrce. Avètz pas enlòc de melhora pompa per suçar l'argent dau public ; ambe aquela, per pauc qu'òm la sacha manejar, l'òm pesca de camps, d'ostaus, de castèls, de baroniás, coma l'òm pren las anguilas dins un vertolet. L'òm comença, tot prumièr, per pauc causa ; l'òm se fai mercièr, quincalhièr, mosselinaire ; l'òm cròmpa a bòn mercat, e l'òm revend lo pus car qu'òm pòt. Ambe quauque sòus avètz la marchandisa ; empochatz lo profit, e una bancarrota paga lo rèsta, se la prumièra vos remonta pas, d'aquela passatz a una autre ; d'aquela a l'autra, d'aquela a l'autra, jusqu'a temps que passatz per d'onètas gens e que digun n'ausa pas vos reprochar la mendra macula.


Un talent que nautres paisans neglijam pas gaire, e que, se non fai onor, ten profit, es de conóisser onte son los muscats d'un tel, las figas d'una tela, las pechas, las auberjas de l'un e de l'autre, e de saupre surtot las oras onte poètz anar faire la tartalassa per los mases


Le roman se ferme avec une leçon de morale dérisoire et déplacée du baron : [...] tu m'as raconté la vie de certaines gens et la tienne d'une manière assez amusante [...] je t'ai pourtant obligation d'avoir éclairci bien des doutes que j'avois sur le caractère des paisans de ton espèce. Les malotrus ! qui diroit que sous les dehors de la simplicité la moins suspecte se cache, ils cachassent des mœurs aussi suspectes [...]

Mon avis

Lo texte es dificil a comprene, perque es pas de l'occitan de uei. ni mai del frances, es del François, mas la mescla dels dos rend lo texte mai polit.
La morale a la fin del text m'agrada força :
lo Baron se rend compte de la vida dels paisans alara que la seuna es dins lo confort.

---